روش مقارن، احداث دلیل یا ترمیم ادله پیشین؟

منتشر شده در مجله : فقه مقارن

سوال مهمی که در رابطه با روش مقارن در اصول فقه و فقه مطرح است، این است که آیا این روش، ادله جدید را برای فقه شیعی به ارمغان می‌آورد یا آن‌که به ترمیم و تکمیل ادله آن می‌پردازد. این پرسش را با حجت‌الاسلام‌والسلمین احمد مبلغی، رئیس سابق دانشگاه ادیان و مذاهب و از پیشگامان تقریب مذاهب در حوزه علمیه در میان گذاشتیم. جایگاه وی در میان علماء اهل سنت تا بدانجاست که شیخ الازهر از وی به عنوان شخصی حقیقی، برای کنفرانسی در مصر دعوت به عمل می‌آورد. روحیه تعامل‌گرای احمد مبلغی، بیانگر این نکته است که نگاه وی به تقریب، صرفاً تاکتیکی نیست، بلکه این باور را نه‌تنها در رابطه با دیگر مذاهب، بلکه در درون جامعه علمی شیعی نیز دنبال می‌کند. تواضع و خاکساری این محقق بزرگ حوزه علمیه تا آنجاست که مخاطب حتی گمان هم نمی‌کند که با عضو مجلس خبرگان رهبری و رئیس مرکز تحقیقات مجلس و صاحب بیش از صد مقاله و ده کتاب گفت‌وگو می‌کند؛ احمد مبلغی را باید قدر دانست.

توضیحات بیشتر »

نگاشته‌های اصول‌فقه‌مقارن

منتشر شده در مجله : جرم و کودک

اصول‌فقه‌مقارن مانند فقه‌مقارن دارای تألیفات فراوانی نیست و به‌سختی می‌توان در کتابخانه‌ها کتابی را در این زمینه یافت کرد. در بین متقدمین اهل‌سنت و شیعه به‌هیچ‌وجه رویکرد مقارنه‌ای وجود نداشته و تنها در میان علمای قرن اخیر آن‌ها، بعضاً این رویکرد دیده می‌شود. همچنین در میان متأخرین نیز برخی اگرچه کتابی تحت عنوان «اصول‌فقه‌مقارن» تألیف کرده‌اند، لکن تنها به مقارنه بین برخی مذاهب مثل مذاهب اهل‌سنت پرداخته‌اند، نه اینکه اقوال شیعه و سنی را نقل کنند؛ بنابراین عدم ذکر این کتب در کتابشناسی، ازاین‌روست که مراد ما از «مقارن»، مقارنه بین شیعه و سنی است، نه صرفاً مذاهب شیعه و نه صرفاً مذاهب اهل‌سنت.

توضیحات بیشتر »