یک جلد استفتاء راجع به بازی‌های رایانه‌ای داریم

اختصاصی شبکه اجتهاد:دکتر بهروز مینایی، عضو هیئت‌مدیره بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای و مدیرعامل سابق این مرکز است. او با بیش از بیست سال سابقه در عرصه مدیریت بازی‌های رایانه‌ای، از پیشکسوتان این عرصه به شمار می‌آید. با او از تلاش‌های مرکز برای انطباق سیاست‌هایش در بازی‌های رایانه‌ای با مبانی فقهی پرسیدیم. او مرکز «اسرا» را مسئول هماهنگی قوانین و سیاست‌های بنیاد با مبانی فقهی می‌داند.


بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای چه تلاش‌هایی برای تطبیق سیاست‌های خود با مبانی فقهی انجام داده است؟

در زمانی که من مسئول مرکز بودم، سعی می‌کردم از مقام معظم رهبری و اکثر مراجع استفتا کرده و مبانی فقهی در بازی‌های رایانه‌ای را تبیین کنم. به‌عنوان‌ مثال، حکم پولی که در بازی‌های آنلاین رد و بدل می‌شود یا شاخص‌ها و خط قرمزهای مذهبی که باید در بازی رعایت شود، بر طبق فتاوای علما، سیاست‌گذاری شد. یک جلد از ۹ جلد کتاب اسرا، مبانی فقهی علما بود که از آقای مکارم، آقای وحید، آقای سیستانی و دیگران استفتا شد. مثلاً استفاده از نمادی مثل جادو یا قمار یا خوردن شراب را در صحنه‌های مختلف، با استفتا پیش می‌بردیم و سعی می‌کردیم در صنعت بازی، با احکام مذهبی منطبق باشیم.

اسرا چه جایگاهی در بنیاد دارد؟

اِسرا، بخشی از بنیاد و سازمانی است که زیر نظر بنیاد مشغول به کار است. کلمه اِسرا (ESRA)، مخفف Entertainment Software Rating Association یا نظام ملی رده‌بندی سنی بازی‌های رایانه‌ای است. مرکز اِسرا بر اساس شاخص‌هایی که دارد، بازی‌ها را محک زده و مجوز ورود به بازار می‌دهد. این مرکز تا به‌حال عملکرد خوبی داشته، ولی هنوز بین مردم شناخته‌شده نیست. متأسفانه اطلاع‌رسانی درستی راجع به وظائف و عملکرد این بخش انجام‌ نشده است. اسرا، رده‌بندی سنی بازی‌ها را انجام می‌دهد. سپس بر اساس الزامات فقهی و دینی که در حوزه مصرف بازی برای تولید، توزیع و نشر بازی وجود دارد، اجازه ورود به بازار را صادر می‌کند. این بازار می‌تواند نشر دیجیتال مثل کافه بازار یا پخش سی دی یا دی‌وی‌دی باشد یا کلوپ‌های بازی و گیم‌نت‌ها و یا لیگ‌های بازی در کشور باشد. در زمان من، برای تولید بازی، چند مجوز وجود داشت؛ اول مجوز ساخت یعنی بعد از تنظیم بازی نامه، اجازه می‌گرفتند که بازی را بسازند. پس‌ از آن مجوز نشر و توزیع بازی در بازار بود که فقط به کسانی داده می‌شد که مجوز ساخت داشته باشند. البته امروزه مجوز ساخت حذف‌شده و الزامی نیست.

این محتوا در اسرا ایجاد شده یا در سند است؟

این محتوا مربوط به اسرا هست. در بنیاد، کتابی تحت عنوان نظام رده‌بندی سنی بازی‌های رایانه‌ای منتشر کردیم که چاپ جدید آن نیز در انتشارات امیرکبیر در حال نشر است و خود من دست‌اندرکار نشر آن هستم. در حال حاضر، دو کتاب را در دست نشر داریم؛ کتاب بازی‌های جدی، یعنی بازی‌هایی که هدف اصلی آن‌ها تفریح و سرگرمی نبوده و برای فرهنگ‌سازی و آموزش استفاده می‌شوند و کتاب نظام رده‌بندی سنی باز‌ی‌ها که هر دو کتاب در حال نشر هستند.